System opieki zdrowotnej w Niemczech cieszy się renomą jednego z najlepszych w Europie. Jednak jego struktura i procedury mogą wydawać się skomplikowane dla osób, które dopiero osiedliły się za Odrą. W tym przewodniku wyjaśniam krok po kroku, jak przebiega wizyta u lekarza w Niemczech, jak się do niej przygotować i gdzie szukać pomocy w nagłych przypadkach.
System ubezpieczeń zdrowotnych w Niemczech
Każda osoba mieszkająca w Niemczech musi posiadać ubezpieczenie zdrowotne – publiczne lub prywatne. Bez ważnego ubezpieczenia nie można skorzystać z większości usług medycznych.
Ubezpieczenie publiczne (GKV)
Większość pracowników korzysta z ustawowych kas chorych. Składki potrącane są automatycznie z wynagrodzenia. Ubezpieczenie to obejmuje wizyty u lekarzy, hospitalizacje i większość leków na receptę.
Ubezpieczenie prywatne (PKV)
Osoby samozatrudnione, urzędnicy i ci z wysokimi dochodami mogą wykupić prywatne ubezpieczenie. Oferuje ono szerszy zakres usług, ale wiąże się z wyższymi kosztami i trudniejszym powrotem do GKV.
Karta ubezpieczeniowa – dokument niezbędny
Kasa chorych wydaje ubezpieczonemu kartę z chipem (elektronische Gesundheitskarte). Podczas każdej wizyty należy ją okazać w rejestracji. Jej brak może uniemożliwić przyjęcie. W przypadku zgubienia, kasę należy poinformować i poprosić o wystawienie nowej karty.
Wybór lekarza i umawianie wizyty
W Niemczech pacjent ma prawo wybrać lekarza – zarówno pierwszego kontaktu, jak i specjalistę.
Lekarz rodzinny (Hausarzt)
To pierwsza osoba, do której należy się zgłosić przy problemach zdrowotnych. Hausarzt prowadzi historię medyczną, kieruje do specjalistów, wypisuje zwolnienia lekarskie i recepty.
Jak znaleźć lekarza?
Użyj sprawdzonych wyszukiwarek:
- jameda.de – opinie pacjentów, możliwość rejestracji online.
- arzttermine.de – szybkie wyszukiwanie i umawianie wizyt.
- doctolib.de – baza ponad 150 000 lekarzy.
- kbv.de – oficjalna baza zrzeszenia lekarzy.
- vdek-arztlotse.de – opcja filtrowania po języku polskim.
Możesz również zadzwonić do wybranej przychodni i umówić wizytę telefonicznie. Zwykle recepcjonistka zapyta o dane osobowe, numer kasy chorych oraz powód wizyty.
Jak wygląda wizyta?
Wizyta zaczyna się od rejestracji i „odczytania” karty ubezpieczeniowej. Następnie asystentka przeprowadza wstępny wywiad. Później przyjmuje lekarz. W przypadku potrzeby wystawia on receptę lub skierowanie.
Pamiętaj, że w Niemczech lekarze zapisują kilku pacjentów na tę samą godzinę. Często trzeba poczekać 30–60 minut nawet z umówionym terminem.
Kolorowe recepty – co oznaczają?
W Niemczech funkcjonuje system oznaczeń kolorystycznych recept:
- Czerwona – refundowana przez publiczne ubezpieczenie. Do zrealizowania w 28 dni.
- Niebieska – dla ubezpieczonych prywatnie lub dla leków nierefundowanych.
- Zielona – dla leków dostępnych bez recepty, ale rekomendowanych przez lekarza.
- Żółta – na silne leki przeciwbólowe i narkotyczne. Do zrealizowania w 7 dni.
Kara za nieodwołaną wizytę
Jeśli nie odwołasz wizyty co najmniej 24 godziny wcześniej, możesz otrzymać rachunek – nawet do 50 euro. Warunki znajdziesz w umowie przychodni, którą podpisujesz przy pierwszej rejestracji.
Zwolnienie lekarskie (Krankschreibung)
W razie choroby musisz niezwłocznie powiadomić pracodawcę. Zazwyczaj masz trzy dni na dostarczenie zwolnienia lekarskiego (Krankschreibung), ale niektórzy pracodawcy wymagają go już od pierwszego dnia nieobecności. Obecnie zwolnienia są przekazywane elektronicznie do kasy chorych, a wkrótce także do pracodawców.
Wizyta w szpitalu
W większości przypadków trafisz do szpitala ze skierowaniem. W nagłych sytuacjach możesz zgłosić się do Notaufnahme (oddział ratunkowy). Ubezpieczenie publiczne pokrywa koszt hospitalizacji, ale trzeba uiścić opłatę dzienną (zwykle 10 euro, maksymalnie 28 dni w roku).
Pomoc w nagłych przypadkach
Numer alarmowy: 112
Zadzwoń w razie zagrożenia życia – zawał, udar, poważny wypadek.
Pomoc medyczna po godzinach: 116 117
Z tego numeru skorzystasz poza godzinami pracy lekarzy rodzinnych. Dyżurny lekarz może Cię przyjąć na miejscu lub przyjechać do domu.
Leki – gdzie i jak je kupić?
Leki na receptę oraz wiele bez recepty kupisz wyłącznie w aptekach (Apotheke). Część leków refunduje ubezpieczenie, ale pacjent zwykle dopłaca 5–10 euro.
Apteki internetowe
Od 2024 roku rośnie liczba certyfikowanych aptek online, które dostarczają leki z receptą bezpośrednio do domu. To dobre rozwiązanie dla osób mieszkających poza dużymi miastami.
Profilaktyka zdrowotna
Ubezpieczenia zdrowotne obejmują szeroki pakiet badań profilaktycznych:
- badania krwi,
- przeglądy stomatologiczne,
- mammografia, kolonoskopia.
Warto z nich korzystać, ponieważ są w pełni refundowane.
Podsumowanie
Umówienie się do lekarza w Niemczech wymaga nieco przygotowania, ale cały proces staje się prosty po kilku wizytach. Wybierz odpowiedniego lekarza, pamiętaj o karcie ubezpieczeniowej, skorzystaj z internetowych rejestratorów i nie bój się pytać. Dzięki temu zyskasz nie tylko dostęp do świetnej opieki zdrowotnej, ale też poczucie bezpieczeństwa na co dzień.
Czytaj także: Jakie są roczne koszty utrzymania mieszkania własnościowego w Niemczech?